การที่หมู่บ้านในจังหวัดเชียงขวาง (หรือในบางพื้นที่ของ สปป. ลาว) ทำช้อนหรือผลิตภัณฑ์จากระเบิดที่ไม่ระเบิด (UXO – Unexploded Ordnance) เป็นสิ่งที่น่าสนใจและน่าห่วงกังวลในเวลาเดียวกันครับ
ในอดีตช่วงสงครามเวียดนาม (1964-1973) สหรัฐฯ ได้ทิ้งระเบิดจำนวนมากในภาคกลางและภาคเหนือของลาว โดยเฉพาะในเขตเชียงขวาง ซึ่งเป็นหนึ่งในพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบจากการทิ้งระเบิดขนาดใหญ่ แต่บางระเบิดไม่ระเบิดและยังคงมีอันตรายอยู่จนถึงปัจจุบัน
การนำระเบิดที่ไม่ระเบิดมาผลิตเป็นช้อนหรือผลิตภัณฑ์อื่นๆ จึงมีความเสี่ยงสูงมาก เนื่องจาก:
1. **ความเสี่ยงจากการระเบิด:** ระเบิดที่ไม่ระเบิดยังคงมีความเสี่ยงที่จะระเบิดได้ หากได้รับแรงกระทบหรือการทำลายที่ไม่ถูกต้อง การนำระเบิดมาทำเป็นเครื่องมือหรือเครื่องใช้จึงอาจทำให้เกิดอุบัติเหตุที่ร้ายแรงได้
2. **ความเสี่ยงต่อการเจ็บป่วย:** นอกจากความเสี่ยงจากการระเบิดแล้ว ยังอาจมีสารเคมีหรือโลหะหนักที่ตกค้างอยู่ในวัสดุของระเบิด ซึ่งอาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพของผู้ที่ใช้หรือสัมผัสกับวัสดุเหล่านั้น
หลายประเทศและองค์กรระหว่างประเทศ เช่น UN, UXO Lao และองค์กรอื่นๆ กำลังทำงานเพื่อเก็บกู้และทำลายระเบิดที่ยังไม่ระเบิดในพื้นที่เหล่านี้เพื่อป้องกันอันตรายดังกล่าว
ดังนั้น การนำระเบิดที่ไม่ระเบิดมาผลิตช้อนหรือสิ่งของอื่นๆ ในขณะนี้ไม่ถือเป็นสิ่งที่ปลอดภัยเลยครับ แต่ในบางกรณีที่มีการนำระเบิดมาทำผลิตภัณฑ์ต่างๆ อย่างระมัดระวัง อาจมีการดำเนินการภายใต้การดูแลและการชำนาญพิเศษจากผู้เชี่ยวชาญในการเก็บกู้ระเบิด แต่โดยทั่วไปแล้วถือว่ามีความเสี่ยงสูง และไม่ควรดำเนินการดังกล่าวหากไม่มีการรับรองจากหน่วยงานที่มีความเชี่ยวชาญในการจัดการกับ UXO.
